Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt và dần trở thành một thách thức nghiêm trọng đối với nhiều lĩnh vực, các ngành công nghiệp trên toàn cầu bao gồm cả du lịch đang dần chuyển mình để hướng tới những mô hình phát triển bền vững để giảm thiểu các tác động xấu đến môi trường.
Chính vì vậy, khái niệm Du lịch Net Zero hay du lịch phát thải bằng không đã và đang trở thành một xu hướng quan trọng được nhiều người quan tâm. Không chỉ giúp bảo vệ và giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường mà còn tạo ra những trải nghiệm du lịch bền vững cho các du khách cũng như đảm bảo về những lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp, tổ chức.
Net Zero là gì? Như thế nào là Du lịch Net Zero?
Net Zero hay “Phát thải bằng không”, là khái niệm mô tả trạng thái mà lượng khí thải carbon dioxide (CO2) được thải ra từ các hoạt động của con người được cân bằng hoàn toàn bằng các biện pháp loại bỏ tương đương, như trồng cây hoặc áp dụng công nghệ thu giữ carbon. Đây không chỉ là một xu hướng mà còn là mục tiêu toàn cầu nhằm giảm tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ hành tinh.
Du lịch Net Zero (Net zero Tourism) là một mô hình phát triển trong ngành du lịch, các doanh nghiệp, tổ chức sẽ áp dụng các triết lý này vào các hoạt động vận hành, cung cấp dịch vụ của mình.
Với mô hình du lịch Net Zero, các mục tiêu được đề ra sẽ nhằm mục đích giảm thiểu hoặc bù đắp lượng khí thải carbon phát sinh từ các hoạt động như vận chuyển, lưu trú và tiêu thụ tài nguyên trong các hoạt động vận hành du lịch của doanh nghiệp.
Qua các hành động tích cực và giải pháp lấy tự nhiên làm cốt lõi, mô hình du lịch này sẽ giúp cho các doanh nghiệp, tổ chức đạt được các mục tiêu Net Zero một cách hiệu quả.
Net Zero và tầm quan trọng của Net Zero trong việc bảo vệ sự bền vững
Du lịch Net zero – Net Zero Tourism: Xu hướng du lịch đầy ý nghĩa
Ngành du lịch, một trong những lĩnh vực có lượng phát thải carbon lớn, đặc biệt từ các hoạt động di chuyển bằng máy bay, tàu hỏa và phương tiện giao thông đường bộ là một trong những tác nhân chính góp phần vào sự gia tăng phát thải CO2.
Nếu không thay đổi, ngành du lịch có thể sẽ tiếp tục trở thành một trong những ngành gây ra khủng hoảng khí hậu hàng đầu. Chính vì vậy, Du lịch Net Zero đã trở thành một xu hướng được nhiều doanh nghiệp, tổ chức hưởng ứng. Với việc hướng đến loại hình du lịch hoàn toàn không gây tổn hại đến môi trường trong quá trình vận hành. Mục tiêu của du lịch Net Zero bao gồm các tiêu chí như:
Giảm phát thải thông qua việc tối ưu hóa các hoạt động vận chuyển, đưa đón hành khách, lưu trú và tham quan để giảm đi đáng kể lượng khí CO2 trong các tour du lịch – lữ hành.
Khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo thân thiện với môi trường như điện, gió, nước tại các cơ sở, địa điểm du lịch. Các doanh nghiệp cũng sẽ ưu tiên hợp tác với các đối tác có sử dụng các tài nguyên tái tạo và năng lượng sạch trong các hoạt động vận hành của mình.
Bảo vệ thiên nhiên, đa dạng sinh học và văn hóa địa phương qua việc giảm đi lượng rác thải ở trong các sản phẩm, dịch vụ du lịch, đảm bảo cho sự phát triển hài hòa, không làm tổn hại đến môi trường tự nhiên và di sản văn hóa.
Nâng cao nhận thức cộng đồng từ việc tuyên truyền, thúc đẩy các du khách và những tổ chức, doanh nghiệp tham gia vào xu hướng du lịch Net Zero, lối sống, hành vi du lịch bền vững, có trách nhiệm. Từ đó giúp cho mô hình du lịch bền vững được lan tỏa và xây dựng lâu dài, góp phần vào nỗ lực chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Lợi ích của Du lịch Net zero – Net zero Tourism
Du lịch Net zero không chỉ là một xu hướng mới mà còn là một chiến lược mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cả khách du lịch và môi trường, các lợi ích của xu hướng du lịch này phải kể đến như:
Giảm tác động môi trường. Du lịch Net Zero giúp giảm đáng kể lượng khí thải carbon từ các hoạt động du lịch. Việc áp dụng các biện pháp như sử dụng phương tiện giao thông sạch, xây dựng các cơ sở lưu trú tiết kiệm năng lượng. Qua đó, giảm thiểu việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên sẽ giúp bảo vệ các hệ sinh thái và giảm thiểu khí thải và ô nhiễm, giữ gìn hệ sinh thái và đa dạng sinh học.
Tạo ra cơ hội kinh tế bền vững. Một ngành du lịch bền vững không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tạo ra các cơ hội kinh tế lâu dài cho cộng đồng địa phương. Điều này làm cho xu hướng Du lịch Net Zero được ngày càng nhiều người quan tâm hơn khi lợi ích của các bên liên quan đều được đảm bảo.
Các mô hình du lịch xanh giúp phát triển các hoạt động sản xuất sạch, tạo việc làm cho người dân địa phương và thu hút du khách có ý thức về môi trường. Ngoài ra, việc phát triển các điểm đến du lịch bền vững có thể kéo dài thời gian tham quan và tạo ra nguồn thu nhập ổn định hơn.
Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng. Khi các doanh nghiệp du lịch chuyển sang mô hình du lịch Net Zero, họ không chỉ thay đổi cách thức vận hành mà còn nâng cao nhận thức của du khách về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và hình ảnh của doanh nghiệp.
Các du khách sẽ có thiện cảm hơn với các doanh nghiệp cũng như tham gia vào những hoạt động bền vững, như hỗ trợ các sáng kiến bảo tồn thiên nhiên, hạn chế sử dụng đồ nhựa, tham gia các chương trình trồng cây.
Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và văn hóa địa phương. Du lịch bền vững giúp bảo vệ các tài nguyên thiên nhiên, bao gồm các khu vực sinh thái đặc biệt và các di sản văn hóa. Khi hoạt động du lịch được quản lý đúng cách theo Net Zero, điều này sẽ giúp bảo tồn các giá trị văn hóa và tự nhiên, đồng thời hỗ trợ các cộng đồng địa phương trong việc duy trì các truyền thống và phong tục văn hóa.
Qua các lợi ích kể trên, có thể thấy xu hướng du lịch Net Zero – Net Zero Tourism không chỉ làm giảm ảnh hưởng tiêu cực đối với môi trường, mà còn tạo ra một trải nghiệm du lịch tích cực và ý nghĩa cho du khách cũng như mang lại những thuận lợi về kinh tế – xã hội cho người dân địa phương.
Những hoạt động hướng đến Du lịch Net zero
Để các du khách và doanh nghiệp có thể hướng đến mô hình Du lịch Net Zero một cách hiệu quả thì nhiều sáng kiến, giải pháp đã được đề xuất và triển khai thành một loạt các hoạt động cụ thể như:
Chuyển đổi phương tiện giao thông. Du lịch Net Zero khuyến khích sử dụng các phương tiện giao thông không phát thải hoặc ít phát thải như xe điện, xe hybrid, tàu thuyền chạy bằng năng lượng tái tạo. Xu hướng này cũng khuyến khích các du khách sử dụng những phương tiện công cộng hoặc di chuyển bằng xe đạp (Các du khách cũng có thể lựa chọn các tour du lịch xe đạp để tham gia hưởng ứng du lịch Net Zero).
Xây dựng các cơ sở lưu trú xanh. Các khách sạn, nhà nghỉ, và khu nghỉ dưỡng đều có thể áp dụng được các công nghệ tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu xây dựng tái chế, giảm thiểu rác thải, đặc biệt là nhựa dùng một lần. Việc chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió hoặc sinh khối cũng giúp cho các cơ sở nghỉ dưỡng ghi điểm trong tâm trí của các du khách và các đối tác du lịch khác.
Thúc đẩy du lịch chậm (Slow Travel). Du lịch chậm là một phương thức giúp giảm đi tần suất di chuyển của các du khách, từ đó mà giảm thiểu lượng khí thải ra môi trường từ các phương tiện vận chuyển. Thay vì di chuyển qua nhiều địa điểm khác nhau trong một khoảng thời gian ngắn, du khách sẽ dành nhiều thời gian ở một điểm đến, khám phá văn hóa và thiên nhiên địa phương một cách sâu sắc, rõ ràng hơn.
Bảo vệ thiên nhiên và tài nguyên địa phương. Các chương trình bảo tồn, trồng cây, làm sạch bãi biển và bảo vệ động thực vật hoang dã sẽ là những hoạt động quan trọng, cốt lõi trong các tour du lịch Net Zero. Bên cạnh đó thì việc giảm thiểu tác động của du lịch đến các khu vực tự nhiên nhạy cảm cũng sẽ được nhiều người ưu tiên hơn vì vấn đề môi trường hiện nay đang trong tình trạng cấp bách.
Ngoài ra, để có thể thực hiện được một chuyến du lịch Net Zero trọn vẹn thì cần phải có sự phối hợp từ cả phía các Du khách và Doanh nghiệp lại với nhau.
Đối với các du khách, hãy lựa chọn các dịch vụ du lịch xanh, có trách nhiệm, hạn chế sử dụng phương tiện giao thông phát thải cao.và tham gia nhiều hơn vào các hoạt động bảo vệ môi trường tại những điểm đến điểm đến.
Còn với các doanh nghiệp như đã đề cập, họ cần tập trung đầu tư nhiều hơn vào công nghệ thân thiện với môi trường, phát triển các sản phẩm, dịch vụ du lịch bền vững cũng như minh bạch, rõ ràng trong việc đo lường và công bố về các hoạt động du lịch bền vững của mình (Có thể dựa vào các tiêu chí ESG, GRI,…)
Tìm hiểu về ESG, tiêu chí giúp doanh nghiệp đạt được Net Zero hiệu quả
Du lịch Net Zero không chỉ là một xu hướng mà là một hướng đi, một bước tiến cần thiết cho sự phát triển bền vững của ngành du lịch trong tương lai. Việc giảm thiểu và cân bằng phát thải Carbon không chỉ giúp bảo vệ hành tinh mà còn tạo ra những giá trị lâu dài cho cộng đồng, xã hôi, nền kinh tế và du khách.
Để đạt được mục tiêu này, mỗi du khách và doanh nghiệp đều có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và thực hiện những hành động thiết thực, từ đó góp phần tạo dựng nên một ngành du lịch xanh, bền vững và đáng tự hào.